Verstandig zonnen doe je zo!

We zitten alweer midden in de zomer en de vakantieperiode is voor veel mensen in volle gang. Hoe heerlijk is dat!? Wij moedigen jullie vooral aan om hier optimaal van te genieten, maar wees je ook bewust van de kracht van de zon. Huidkanker is namelijk de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland en het aantal patiënten met huidkanker stijgt nog steeds. Wist je bovendien dat zo’n 90% van de huidveroudering veroorzaakt wordt door de zon?

Op deze foto is de schade die de zon aan kan richten goed zichtbaar. Deze man heeft 28-jaar lang als vrachtwagenchauffeur gewerkt, waarbij hij vele uren is blootgesteld aan UV-A straling. Deze straling wordt niet tegengehouden door glas. Voornamelijk de linker kant van zijn gelaat, dat de zonnestralen door het zijraam opving, is flink aangetast.

Verschillende soorten straling

UV-A straling dringt ongemerkt diep door in je huid en zorgt daar voor DNA schade (met als mogelijk gevolg huidkanker) en huidveroudering. Door UV-A straling verbrand je niet. Je krijgt dus geen waarschuwing. Dit betekend dat, ook als je niet (snel) verbrand door de UVB-straling, het toch verstandig is om je in te smeren. Zelfs als je achter glas zit en als het bewolkt is, want deze straling komt daar gewoon doorheen.

UV-B straling zorgt voor de directe huidreacties zoals het rood worden en de verbranding van de huid. Daarnaast brengt deze straling een beschermingsreactie opgang: pigmentvorming en het dikker worden van de opperhuid. Allemaal om schade aan je DNA zoveel mogelijk te voorkomen. Bruin worden betekend dus eigenlijk dat je huid zich aan het beschermen is tegen DNA schade. Dit bruine kleurtje geeft alleen waarschijnlijk minder bescherming dan je denkt. Onderzoeken wijzen uit dat dit ongeveer neerkomt op een SPF 4. Bij overmatige blootstelling aan zonlicht zorgt ook UV-B straling voor DNA schade.

Uit recente onderzoeken is gebleken dat ook infrarode straling en HEV-licht (‘High Energy Visible’-licht) ook zorgen voor huidschade en vroegtijdige huidveroudering. Deze delen van het zonlichtspectrum geven, net als UV-A, geen directe huidreacties. Erg verraderlijk dus!

Hoe zorgt zonnestraling dan voor schade?

Te veel (onbeschermde) blootstelling aan zonnestraling zorgt voor een te veel aan vrije radicalen in je huid. Vrije radicalen op zich zijn niet schadelijk, deze maakt ons lichaam namelijk zelf ook aan om ziekteverwekkers aan te vallen. Wanneer er echter te veel vrije radicalen in je huid aanwezig zijn, gaan zij zich ongecontroleerd gedragen. Ze vallen de eerste de beste cellen aan die ze tegenkomen, om zich aan hen te binden. Er vindt dan een chemische reactie plaats (oxidatie), waardoor cellen in de omgeving de kans lopen om onherstelbaar beschadigd te worden. Dit kan o.a. het bindweefsel aantasten, waardoor de huid minder elastisch wordt en rimpels ontstaan. Tevens kunnen vaatwanden worden aangetast, waardoor verwijdde vaatjes ontstaan of kan schade aan de pigment producerende cellen lijden tot pigmentvlekken. Daarnaast kunnen er door te veel absorptie van UV-straling door de huid DNA veranderingen optreden. Wanneer dit een kleine verandering betreft, kan het lichaam dit vaak zelf weer repareren. Wanneer het lichaam dit echter niet opmerkt, is de schade blijvend. Deze cellen kunnen zich dan ongeremd en ongecontroleerd gaan delen. Dit noemen we huidkanker.

Wat gebeurd er in je huid wanneer je verbrand?

Wanneer door overmatige blootstelling aan zonlicht het DNA wordt beschadigd, zet het lichaam een reactie in gang om deze schade te herstellen en de beschadigde cellen op te ruimen. Ons lichaam maakt dan bepaalde stofjes aan, die zorgen voor een ontstekingsreactie. De bloedvaten worden wijder, hierdoor kan er meer bloed stromen naar de betreffende plek en de huid wordt rood en pijnlijk. Je lichaam wil vervolgens zo snel mogelijk van de beschadigde bovenste huidlaag af met als gevolg dat je na een aantal dagen gaat vervellen.

---

Onze tips:

Smeer je in met minimaal factor 30.

SPF 15 biedt 93,3% bescherming, SPF 30 biedt 96,6% bescherming en SPF 50 biedt 98% bescherming. Dit geldt alleen bij voldoende dik smeren. Bovendien zegt SPF alleen wat over de bescherming tegen UV-B straling. Let er dus op dat er ook een UV-A filter in zit. Dit wordt op de verpakking aangegeven door een rondje met een A erin. Wanneer er ook een filter voor HEV in zit, dan staat dit vermeld in de productomschrijving.

Smeer royaal.

Om de mate van bescherming op de verpakking te halen gebruik je minimaal 2 mg crème op iedere m² huid. Dit is vergelijkbaar met een halve theelepel voor je gezicht, 4 volle eetlepels voor je armen en benen en 2 eetlepels voor je buik en rug. Smeer je daarnaast minimaal 15 minuten voordat je de zon in gaat in.

Let op de houdbaarheid.

De meeste producten zijn na openen 6 tot 12 maanden houdbaar. Wanneer je het langer bewaart of wanneer de verpakking vaak erg warm is geworden daalt de SPF en dus je bescherming.

Smeer je iedere 2 uur opnieuw in.

Geen enkele zonnebrandcrème behoudt zijn werking de gehele dag! De werkzaamheid van de filters neemt na het aanbrengen af onder invloed van o.a. de zon zelf, transpireren, zwemmen, afdrogen etc. Om de beschermingsfactor op de verpakking te halen moet je iedere 2 uur opnieuw smeren.

Waterresistente zonnebrandcrèmes moet je ook opnieuw smeren.

Waterresistente zonnebrandcrèmes blijven langer zitten dan niet-resistente zonnebrandcrèmes, maar ook wanneer je een waterresistente crème gebruikt moet je je opnieuw insmeren nadat je getranspireerd of gezwommen hebt.

Vergeet deze plekjes niet!

Er zijn een aantal plekjes die nog wel eens vergeten worden met het insmeren. De huid rond de ogen (met name de hoekje bij de neus) is zo’n plek. Dit is een plek waar dan ook vaak huidkanker wordt gezien. Neem deze plek daarom ook goed mee met insmeren. Een zonnebril kan in dit geval ook extra bescherming bieden. Vergeet daarnaast ook niet je oren, lippen, handen en voeten. Smeer daarnaast ook goed onder de bandjes / randjes van je (zwem)kleding en bescherm je hoofdhuid, zeker als je weinig of geen haar hebt.

Let op de zonkracht.

Hoe hoger de zonkracht, hoe sneller je verbrand. Met een zonkracht van 5-6 verbrand je al gemakkelijk, maar met een zonkracht van 7-8 verbrand je snel. Tussen 12.00- 15.00 is de zonkracht het hoogst, probeer op dat moment uit de zon te blijven of zoek de schaduw op. Let op: de zonkracht kan ook hoog zijn in de schaduw en wanneer het bewolkt is, dus insmeren is ook dan belangrijk. De zonkracht kun je dagelijks vinden op de website van het KMNI.

Heb vragen over veilig zonnen, hulp nodig bij de keuze van je zonnebrandcrème of tips nodig bij een verbrande huid?

Neem dan contact met ons op. We helpen je graag!